Vaccine phòng RSV công nghệ mới do Tập đoàn Dược phẩm GSK (Anh) nghiên cứu sản xuất, được Hệ thống Tiêm chủng VNVC chính thức ra mắt và triển khai tiêm vào ngày 14/12.

Chỉ sau hai tháng ký kết nâng tầm hợp tác chiến lược giữa VNVC và Tập đoàn Dược phẩm GSK của Anh tại London, dưới sự chứng kiến của Tổng Bí thư Tô Lâm và Đặc phái viên Thương mại Chính phủ Anh Matt Western, VNVC đã đưa về để triển khai tiêm chủng rộng rãi loại vaccine công nghệ mới của GSK, hiện thực hóa mối quan hệ hợp tác y tế chiến lược giữa hai quốc gia.

BS.CKI Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa, Hệ thống Tiêm chủng VNVC cho biết, vaccine RSV của GSK được nghiên cứu phát triển chuyên biệt cho người cao tuổi dựa trên nền tảng vaccine protein tái tổ hợp kết hợp chất bổ trợ tiên tiến.

Vaccine sử dụng thành phần protein đặc hiệu của virus RSV đã được thiết kế ở dạng “hoạt động hiệu quả nhất” hỗ trợ cơ thể có thể tạo đáp ứng miễn dịch ở mức cao tối đa, giúp nhận diện virus sớm và chính xác hơn. Từ đó phòng bệnh hiệu quả và bền vững ngay cả ở người có sức khỏe yếu, cao tuổi hoặc có bệnh nền. Theo dữ liệu nghiên cứu từ hơn 25.000 người, vaccine có hiệu lực bảo vệ lên đến gần 95% ở nhóm trên 60 tuổi và mắc các bệnh mạn tính.

Hiện vaccine đã được phê duyệt tại gần 70 quốc gia với hơn 10 triệu liều sử dụng trên toàn thế giới và được nhiều tổ chức y khoa trên thế giới khuyến cáo tiêm phòng cho người từ 60 tuổi trở lên.

“Vaccine RSV có lịch tiêm một liều cho người từ 60 tuổi trở lên với hiệu lực bảo vệ cao tối đa và kéo dài, do đó có thể xem là giải pháp đơn giản và hiệu quả, tiết kiệm nhất cho người cao tuổi trước virus rất mạnh, nguy hiểm và phổ biến như RSV, nhất là trong bối cảnh ô nhiễm môi trường và nhiều bệnh hô hấp như cúm, phế cầu cũng đe doạ sức khỏe của người cao tuổi”, bác sĩ Chính cho biết.

Cùng ngày, Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, thuộc hệ sinh thái với VNVC cũng bắt đầu triển khai tiêm vaccine RSV dành cho người lớn. Các cơ sở tiêm chủng và bệnh viện ghi nhận nhiều người cao tuổi, bệnh nền, kể cả các chuyên gia dịch tễ, nhân viên y tế chủ động tiêm vaccine.

Là một trong những người đầu tiên tiêm vaccine RSV của GSK tại VNVC Trường Chinh (Hà Nội), PGS.TS Trần Đắc Phu, nguyên Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng (Bộ Y tế), cho biết RSV là virus gây viêm phổi nguy hiểm, dễ diễn tiến nặng và nguy cơ tử vong cao, đặc biệt ở người cao tuổi và người có bệnh nền.

Tuy nhiên, theo ông, công tác giám sát RSV hiện vẫn còn nhiều hạn chế, chủ yếu tập trung tại một số bệnh viện lớn và các trường hợp nhập viện, do đó chưa phản ánh đầy đủ quy mô và gánh nặng thực tế của bệnh trong cộng đồng.

Bản thân ông thuộc nhóm nguy cơ cao nên chủ động phòng ngừa. Ông đánh giá cao việc Bộ Y tế cấp phép và VNVC triển khai tiêm vaccine RSV cho người lớn, người có bệnh nền. “Đây là bước tiến quan trọng trong phòng bệnh chủ động, giúp bảo vệ sớm nhóm nguy cơ cao, giảm áp lực điều trị và góp phần hạn chế các hậu quả nghiêm trọng do RSV gây ra”, ông nói.

RSV là một trong những nguyên nhân phổ biến gây viêm phổi, viêm tiểu phế quản, suy hô hấp và nhập viện ở tất cả lứa tuổi nhưng đặc biệt ở trẻ em và người cao tuổi.

Với người cao tuổi, RSV đặc biệt nguy hiểm khi có thể nhanh chóng tấn công hệ hô hấp, đồng thời kích hoạt cơ chế tăng nặng, gây biến chứng, bùng phát đợt cấp, kiểm soát bệnh mạn tính đang mắc như tim mạch, huyết áp, tiểu đường, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD), bệnh thận mạn, ung thư hoặc suy giảm miễn dịch gặp nhiều khó khăn.

Không chỉ gây biến chứng hô hấp, nhiễm RSV còn làm tăng nguy cơ xảy ra các biến cố tim mạch nghiêm trọng như suy tim, đột quỵ, nhồi máu cơ tim dẫn đến tử vong tăng cao.

Các nghiên cứu cho thấy RSV gây gánh nặng bệnh tật rất lớn ở người cao tuổi. Ước tính năm 2019, RSV khiến hơn 470.000 ca nhập viện và khoảng 33.000 ca tử vong nội viện ở nhóm từ 60 tuổi trở lên tại các quốc gia có thu nhập cao.

Tại Việt Nam, trong vòng 5 năm, RSV được ước tính gây khoảng 4,6 triệu ca nhiễm, 200.000 ca nhập viện và 18.000 trường hợp tử vong ở người trên 60 tuổi. Nhiều nghiên cứu cũng cho thấy RSV là tác nhân virus gây bệnh hô hấp phổ biến hàng đầu, đặc biệt ở người cao tuổi, với diễn tiến nặng và nguy cơ viêm phổi cao, nhất là khi đồng nhiễm với các virus khác.

GS.TS.BS Ngô Quý Châu, Chủ tịch Hội Hô hấp Việt Nam, Phó tổng giám đốc chuyên môn Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội nhận định, việc phòng ngừa RSV là thách thức lớn do virus lây lan nhanh trong cộng đồng, trong khi người cao tuổi suy giảm miễn dịch theo tuổi và có tỷ lệ mắc bệnh nền, bệnh mạn tính cao, khiến khả năng chống đỡ tự nhiên hạn chế.

Tại Việt Nam, Hội Tim mạch Việt Nam và Hội Hô hấp Việt Nam đã cập nhật khuyến cáo chuyên môn, đưa phòng ngừa RSV bằng vaccine vào chiến lược quản lý các bệnh mạn tính phổ biến như COPD và suy tim. Điều này kịp thời hỗ trợ, định hướng chuyên môn cho các bác sĩ có được hướng dẫn quan trọng để bảo vệ sức khỏe cho người bệnh trước virus RSV.