Đánh giá trên được PGS.TS Trần Chủng, Chủ tịch Hiệp hội các Nhà đầu tư công trình giao thông đường bộ Việt Nam, đưa ra tại buổi tọa đàm “Sức bật từ 3.000km cao tốc”, được tổ chức ngày 17/12, tại Hà Nội.

Cơ hội trong triển khai các dự án cao tốc

Là một người gắn bó trong suốt chặng đường phát triển của ngành giao thông vận tải, PGS.TS Trần Chủng rất tâm đắc cách làm quyết liệt của cả hệ thống chính trị trong phát triển kết cấu hạ tầng giao thông thời gian qua, từ việc nhìn thẳng vào thực tiễn, phát hiện những bất cập và đề ra những giải pháp quyết liệt tháo gỡ.

Đơn cử như cơ chế đặc thù trong khai thác mỏ đất, vật liệu xây dựng hay công tác đấu thầu, chỉ định thầu, sự phát triển vượt bậc của khoa học công nghệ.

PGS.TS Trần Chủng nhìn nhận, các nhà đầu tư, nhà thầu đã nhận thấy được cơ hội trong việc triển khai các dự án đường cao tốc, họ sẵn sàng đầu tư đẩy mạnh phát triển khoa học công nghệ, đầu tư thiết bị, máy móc và các sáng kiến thi công ra đời; thay cho các công nghệ lạc hậu từ 20 năm trước.

“Có thể khẳng định, khoa học công nghệ đã tác động rất lớn để góp phần hoàn thành mục tiêu 3.000km đường cao tốc”, ông nhấn mạnh.

Phát biểu tại tọa đàm ông Lê Văn Dương, Phó Cục trưởng Cục Giám định Nhà nước về chất lượng công trình xây dựng (Bộ Xây dựng) cho biết, thời gian qua, Cục đã tổ chức hàng trăm chuyến khảo sát dự án với sự tham gia của rất nhiều chuyên gia về vật liệu, công nghệ…

Các chuyến khảo sát trên tinh thần chia sẻ với nhà đầu tư trong công tác kiểm tra hồ sơ, chất lượng, tư vấn, phòng ngừa, giúp các chủ đầu tư, nhà thầu những công việc khó khăn phức tạp, qua đó góp phần rút ngắn tiến độ, sớm đưa công trình vào sử dụng.

Với những ý kiến về việc cần có quy định để sớm đưa khoa học công nghệ vào ứng dụng, hiện các quy định của Nhà nước tương đối đầy đủ, cơ quan quản lý luôn mong muốn đưa những gì tốt nhất của thế giới để ứng dụng xây dựng công trình tại nước ta.

Điều đó được thể hiện qua hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn đồng bộ, cho phép áp dụng cả tiêu chuẩn, quy chuẩn Việt Nam, nước ngoài và những công nghệ mới nhất.

Theo ông Dương, hiện không có vấn đề vướng về quy định pháp luật, quan trọng là cách thức tổ chức phải thực hiện tốt nhất và muốn làm được vậy cần có sự phối hợp giữa các bên liên quan chặt chẽ, hiệu quả hơn.

Ông Lê Quyết Tiến, Cục trưởng Cục Kinh tế – Quản lý đầu tư xây dựng (Bộ Xây dựng) cho biết, qua rà soát đánh giá dự án, đặc biệt ở dự án cao tốc Bắc – Nam giai đoạn 1 nổi lên nhiều vấn đề như làm sao rút ngắn thủ tục đầu tư, mặt bằng, chuẩn bị nguyên vật liệu, nguồn lực tài chính và công tác quản lý, huy động các nguồn lực kể cả nhà thầu.

Sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị

Song nhờ có sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, Chính phủ, Bộ Xây dựng và địa phương, khó khăn đã từng bước được tháo gỡ bằng các nghị quyết cụ thể của Quốc hội, Chính phủ.

Cục Kinh tế – Quản lý đầu tư xây dựng với vai trò chuyên môn, tham mưu cũng đã vào cuộc quyết liệt, hồ sơ thiết kế gửi đến đâu sẽ thẩm tra đến đó, làm nên thời gian kỷ lục.

Ông Tiến đánh giá, yếu tố then chốt làm nên thành công của các dự án là cả hệ thống chính trị vào cuộc quyết liệt để rút ngắn tối đa thời gian giải phóng mặt bằng, cấp mỏ vật liệu theo cơ chế đặc thù được cấp có thẩm quyền cho phép.

Quá trình thực hiện, các đơn vị chức năng, trực tiếp là Bộ Xây dựng luôn bám sát hiện trường, chia sẻ với nhà thầu, kịp thời phát hiện các vấn đề vướng mắc, vướng đâu tháo đấy để kịp thời chỉ đạo, khơi thông tài chính cho các nhà thầu.

Ngoài ra, Cục cũng đã kịp thời tham mưu cấp có thẩm quyền rà soát các định mức, ban hành Thông tư 08 và Thông tư 09, trong đó có định mức xây dựng cao tốc, bảo đảm tính đúng, tính đủ cho các dự án; chủ trì tham mưu Luật Xây dựng sửa đổi đã được Quốc hội thông qua.

“Thời gian tới, chúng tôi sẽ tiếp tục xây dựng các chương trình rà soát, phối hợp với các cơ quan, đơn vị, nhà thầu, cập nhật hệ thống định mức hàng năm; tham mưu Bộ Xây dựng tổ chức hội nghị đánh giá, tổng kết, đúc rút bài học kinh nghiệm trong ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo để tiếp tục làm nên các đột phá mới”, ông Tiến nói.